Het huwelijk, feitelijk samenwonen en wettelijk samenwonen. Gevoelsmatig lijkt het voor u misschien allemaal hetzelfde, maar wetmatig zijn de verschillen groot. Eerder hadden we het al over de financiële consequenties van elke keuze. Maar minstens zo belangrijk zijn de juridische gevolgen van uw samenlevingsvorm voor uw kinderen.
Bij gehuwden duidt de wet automatisch iemand aan als vader. Samenwonende papa’s hebben dan weer een officiële erkenning van hun vaderschap nodig. Kortom: uw samenlevingsvorm heeft impact. Onder meer op erfrecht en naamgebruik.
GETROUWDE PAPA’S
Wie de moeder is van een kind, is meestal wel duidelijk. Bij een vader ligt dat soms anders. Bent u een getrouwde papa? Dan geldt het vermoeden van vaderschap. Anders gezegd: de wet gaat ervan uit dat de kinderen die tijdens uw huwelijk het levenslicht zagen de uwe zijn. Zelfs tot driehonderd dagen na een eventuele ontbinding of nietigverklaring van de echtverbintenis. Daardoor behoort uw zoon of dochter officieel tot uw familie. Hij of zij is dus uw wettige erfgenaam en krijgt – als een uitdrukkelijke achternaamkeuze ontbreekt – automatisch uw naam.
Uitzonderingen op het vermoeden van vaderschap
Op het vermoeden van vaderschap bestaan enkele uitzonderingen. Het geldt bijvoorbeeld niet wanneer de echtgenoten op het moment van de geboorte al meer dan driehonderd dagen op afzonderlijke adressen wonen. Dat moet blijken uit het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister. Maar wat als er tijdens uw huwelijk een kind wordt verwekt door een andere man dan uzelf en u niet voldoet aan een uitzonderingsvoorwaarde? Ook dan geldt het vermoeden van vaderschap en duidt de wet u aan als vader.
Het vaderschap betwisten
Het gevolg: uw niet-biologische zoon of dochter wordt uw wettelijke erfgenaam. En bij een scheiding wordt u mogelijk gewezen op uw onderhoudsplicht. De juridische situatie schikken naar de realiteit? Dat is perfect mogelijk. U kan uw vaderschap betwisten door middel van een procedure. Tenzij feiten aantonen dat u zich altijd als ouder heeft gedragen en de omgeving u ook als de vader beschouwt. Dan heeft het kind bezit van staat en kan u de vastgestelde afstammingsband niet meer aanvechten voor de rechtbank.
Een procedure starten om uw kind te erkennen? Of net uw vaderschap aanvechten? Neem dan contact op. Ik begeleid u graag tijdens dit gevoelige proces. Met veel aandacht voor uw welzijn én dat van het kind.
Allemaal binnen één jaar
Naast uzelf kunnen ook de moeder, de man die het vaderschap opeist – dus de vermoedelijke biologische vader – en het kind de procedure opstarten. Telkens geldt een specifieke deadline. De moeder moet het rechtsgeding aanvatten binnen het jaar na de geboorte van het kind. Voor u gaat dat jaar in vanaf het moment dat een andere man de biologische papa bleek. En ook die heeft na de ontdekking van zijn vaderschap precies één jaar de tijd. Het kind mag de procedure in gang zetten vanaf 12 jaar tot en met de leeftijd van 22. Of binnen het jaar nadat hij of zij vernomen heeft dat er geen natuurlijke afstammingsband met u is.
Conclusie: gezien de korte termijnen heeft wachten geen zin. De procedure wordt het best zo snel mogelijk opgestart. Minstens van zodra er een vermoeden is en al zeker als honderd procent duidelijk is dat de biologische en juridische context niet meer overeenstemmen.
SAMENWONENDE PAPA’S
Woont u wettelijk of feitelijk samen? Dan is er geen vermoeden van vaderschap en moet u het kind officieel erkennen om een wettelijke band te creëren. Pas daarna bent u ook juridisch verantwoordelijk voor uw kind en wordt het uw wettige erfgenaam. De moeder van uw zoon of dochter moet zich wel akkoord verklaren. Uitdrukkelijk en officieel met een aanvraag bij de burgerlijke stand.
In de meeste gevallen gebeurt de erkenning vóór de geboorte. Bij afwezigheid van keuze van achternaam krijgt de nakomeling dan de naam van de erkennende vader. In het andere geval kan dat uitsluitend mits toestemming van de moeder. Zonder die toestemming draagt het kind haar naam.
Betwisting of erkenning vaderschap bij vonnis
Als de moeder uw vaderlijke erkenning weigert, kan u ze afdwingen via de rechtbank. Maar omgekeerd kan ze ook worden betwist. Door u, bijvoorbeeld als achteraf blijkt dat u ondanks uw overtuiging toch niet de biologische vader bent. Of door de vermoedelijke vader die zich verzet tegen de erkennende man. Wanneer u een kind erkent waarvan u weet dat u niet de biologische papa bent, dan kan u bij een relatiebreuk de erkenning niet aanvechten om zo aan uw onderhoudsplicht te ontkomen. Een bij vonnis toegekende betwisting of erkenning wordt altijd vermeld op de geboorteakte. Bij een betwisting van vaderschap krijgt het kind sowieso de achternaam van de mama. Bij een erkenning van vaderschap kan ze haar fiat geven om uw naam te gebruiken.
Lees zeker ook mijn vorige blogs over de verschillen in samenlevingsvormen:
